“Het vmbo is een prachtige start” #artikelen
De ouders: Els en René Pessers, Oisterwijk.
De ouders: Els en René Pessers, Oisterwijk.
In 2010, bij het tienjarig bestaan van het vmbo, werden Els en René Pessers geïnterviewd voor een ouderbrochure, met uitleg en ervaringsverhalen over het vmbo. Ze waren destijds al vol lof over het vmbo. Hoe kijken ze terug op die periode en hoe is het nu met hun zoons Luuk en Martijn?
Om met het laatste te beginnen: goed! Els laat een bericht van Luuk zien dat net binnenkwam: hij is met twee vrienden eigenaar van een succesvol bedrijf in de online vacaturemarketing, en ze hebben zojuist de sleutel gekregen van hun nieuwe, grotere, kantoor. Martijn is teamleider in de gezondheidszorg en maakt plannen om een eigen locatie voor begeleid-wonen op te zetten. Ze hebben écht hun plek gevonden, zeggen Els en René Pessers, en dat is mede dankzij hun start op het vmbo.
We lopen de afgelopen vijftien jaar in sneltreinvaart door: in 2010 volgde Luuk op zijn vmbo-t-school het profiel Economie en Handel. Hij stroomde daarna door naar een tweetalige mbo-opleiding en daarna naar het hbo. Vervolgens deed hij een paar jaar ervaring op bij bedrijven, totdat twee vrienden hem vroegen hun startup te komen versterken. Ze hadden een goed idee, maar nog nauwelijks omzet. Kon Luuk misschien helpen? Het was even spannend, maar ging uiteindelijk zo goed dat hij mede-eigenaar werd van het bedrijf. Inmiddels hebben ze 25 mensen in dienst.
Els: “Voor Luuk komen alle lijntjes nu samen. Het vmbo ging hem gemakkelijk af dus hij had ruimte om veel dingen naast school te doen, waardoor hij zich op sociaal gebied enorm ontwikkelde. Luuk wist wat hij wilde en zei van jongs af aan al: ‘Later wil ik een eigen bedrijf.’ Op het vmbo en mbo heeft hij echt kunnen uitvinden wat hij leuk vindt en wat bij hem past.”
Ook Martijn doorliep achtereenvolgens het vmbo (het profiel Economie en Ondernemen) en het mbo (de opleiding Manager handel). De hbo-opleiding Commerciële Economie was het niet voor hem, maar hij behaalde vervolgens wel een duale bachelor-degree, waarbij hij een dag in de week een hbo-opleiding volgde bij Fontys in Eindhoven en drie dagen per week werkte bij sportwinkelketen Decathlon. Een mooie manier van leren, vindt Els. “Je kunt de theorie direct toepassen in de praktijk, en je mede-studenten doen dat ook bij hún bedrijf. Je leert enorm veel in zo’n setting.”
Maar toen Martijn, middenin de coronatijd, een baan kreeg waarbij hij alleen nog maar achter de laptop zat, bleek al snel dat hij daar toch niet gelukkig van werd. Hij kwam zelf met het idee om over te stappen naar de zorg.
Els: “Achteraf gezien zat dat sociale er altijd al in. Op school had hij ook al eens stage gelopen in een instelling voor doofblinden. Maar hij wist destijds niet wat hij moest kiezen en volgde de stroom.” Nu kon hij instromen als startend begeleider in een beschermde woonvorm. Al snel bleek dat hij echt een klik had met de cliënten – een voorwaarde om toegelaten te worden tot de interne opleiding.
René: “Hij moest wel een nieuwe opleiding volgen, maar hij heeft die
in een jaar afgerond en is inmiddels nu een half jaar teamleider. Het is een succesvolle switch geweest, hij zit nu helemaal op zijn plek.”
Hun zonen volgden verschillende paden, maar allebei zitten ze op een plek die pást. De route vmbo-mbo-hbo lijkt een omweg, maar als ze terugkijken was het voor Martijn en Luuk het ideale pad. De route duurt langer, maar dat vindt Els eigenlijk juist ‘een grote pré’. Er staat namelijk ook veel tegenover. Zo hadden Luuk en Martijn in hun vmbo-tijd volop tijd om zichzelf op andere manieren te ontwikkelen dan alleen vanuit de schoolboeken.
“Ik zeg wel eens: vmbo’ers hebben gewoon andere vaardigheden en interesses. Luuk en Martijn zijn sportieve en sociale doeners. Ze waren in hun middelbare schooltijd vaak buiten en ondernamen veel in vriendengroepen. Zelf zat ik op die leeftijd twee uur per dag te lezen, dan mis je eigenlijk best veel op dat sociale vlak. Als Martijn met zijn voetbalteam in de woonkamer zat en ik hoorde hoe die jongens het voortouw namen en hoe ze opstonden in een groep, dacht ik wel eens: ‘Ik wou dat ik dat kon!’”
Een tweede voordeel van de langere route is dat leerlingen bij een doorstroom naar het hbo net iets volwassener zijn. “Toen Luuk aan zijn hbo-opleiding begon, was hij twee jaar ouder dan een havist die direct doorstroomt. Hij wist wat hij wilde. En hij was er ook echt aan toe, hij was supergemotiveerd en heeft hard gewerkt. Ik vraag me af of dat twee jaar eerder ook zo was geweest.”
Is er iets dat ze aan het vmbo-onderwijs zouden willen veranderen? Tijdens het interview in 2010 waren Els en René voorstander van een tweetalig vmbo, en dat zijn ze nog steeds. Els: “Luuk volgde na het vmbo een tweetalige mbo-opleiding. Dat was in het begin best pittig, maar het bood ook de uitdaging die hij nodig had. Die uitdaging zou je ook op het vmbo al kunnen geven.” Bovendien, zegt René: ”Ik ben service manager bij een bank en ik zie in mijn omgeving dat het Engels steeds belangrijker wordt. Hoe makkelijk is het dan als je vanaf het begin dat vanaf de middelbare school al hebt meegekregen?”
Els zou daarnaast voorstander zijn van een vijfjarig vmbo. “Dan zijn leerlingen een jaar ouder als ze een keuze voor een vervolgopleiding moeten maken, dat moment komt nu vaak toch net te vroeg. En je kunt dan ook de activiteiten meer gelijk trekken. Bij schoolreizen bijvoorbeeld: je hoort nu vaak dat de havisten en vwo’ers bijvoorbeeld een week naar Rome gaan, en de vmbo’ers een dagje op pad binnen Nederland. Dat is eigenlijk raar, want ook zij leren veel van ervaringen in het buitenland. Dat zagen we ook toen Luuk op het mbo een tijd stage liep op Malta. Hij moest ineens van alles zelf regelen en werd daar in korte tijd heel zelfstandig van.”
VMBO’ERS ZIJN DOORZETTERS
Hebben ze nog advies voor ouders die nu een kind hebben dat naar een vmbo-school gaat? “Wees blij met dat advies!”, zegt Els. “Het vmbo is een prachtige start. Het is echt een goed fundament voor wat erna komt en biedt een compleet pakket met naast theorie ook aandacht voor vaardigheden en beroepsoriëntatie.”
En wat die langere route betreft: als je er als ouders middenin zit, lijkt het heel wat, maar op de lange termijn maken die een of twee jaar extra echt niet zoveel uit. Vertrouw erop dat het goed komt en dat je kind echt zijn of haar plek vindt. Voorbeelden te over! Els heeft een communicatie-bureau en ziet daar om zich heen volop succesvolle oud-vmbo’ers.
“En het ondernemerschap van Luuk en Martijn zie ik ook terug bij hun school- en studievrienden, waarvan er ook veel een eigen bedrijf hebben, vaak in de duurzame sector. Het zijn mensen die dingen voor elkaar krijgen en veel bereiken. Misschien ook omdat ze het niet cadeau hebben gekregen: als het je niet aangewaaid komt, moet je ervoor werken. Het zijn doorzetters. Als ze ergens aan beginnen, dan gaan ze er ook voor.”
Tot slot: kijk gewoon goed naar je kind. Want kinderen doorlopen het onderwijs toch allemaal op hun eigen manier. “De interesses en kwaliteiten die vmbo’ers hebben, komen binnen het vmbo vaak veel beter tot hun recht dan op de havo of het vwo. En die interesses en kwaliteiten mogen we best wat meer waarderen.”
De ouders: Els en René Pessers, Oisterwijk.
